Cho dù nhỏ hay lớn, hầu hết chúng ta đều từng chịu đựng một số tổn thương trong thời thơ ấu.
{getToc} $title={Mục Lục} $count={Boolean} $expanded={Boolean}
Những tổn thương này có thể bắt nguồn từ nhiều hoàn cảnh khác nhau, từ việc bị vứt bỏ món đồ chơi yêu thích vào thùng rác, bị bạn thân thời thơ ấu bỏ rơi, đến những hành vi lạm dụng về thể chất hoặc tinh thần của cha mẹ.
Việc làm việc với đứa trẻ bên trong (Inner child work) là một phần thiết yếu trong quá trình làm việc nội tâm (inner work), cùng với shadow work (khám phá phần tối của bản thân), vì nó giúp kết nối chúng ta với những vết thương cũ: đứa trẻ bên trong. Khi ta xây dựng lại mối liên hệ này, ta có thể bắt đầu nhận diện nguồn gốc của nhiều nỗi sợ hãi, ám ảnh, cảm giác bất an và các mẫu hình tiêu cực tồn tại trong chính mình. Đây chính là nơi xảy ra quá trình chữa lành thực sự!
CÁC DẠNG CHẤN THƯƠNG THỜI THƠ ẤU
Trước khi tiếp tục, tôi muốn nhấn mạnh rằng tôi không quy trách nhiệm cho bất kỳ cha mẹ hoặc người chăm sóc nào. Điều quan trọng là hiểu rằng cha mẹ của chúng ta đã cố gắng hết sức dựa trên khả năng, kiến thức và mức độ trưởng thành về cảm xúc và tinh thần của họ. Việc đổ lỗi và trách móc chỉ làm gia tăng nỗi đau mà đứa trẻ bên trong có thể phải đối mặt. Vì vậy, hãy cẩn trọng và nhận biết giới hạn của bản thân khi tham gia vào quá trình này.
– Bị đánh đập hoặc trừng phạt bằng các hình thức khác bởi cha mẹ hoặc người chăm sóc
– Không được phép thể hiện cảm xúc qua hành động như ôm, hôn hoặc thể hiện lời yêu thương.
– Bị quấy rối tình dục hoặc xem nội dung khiêu dâm trái phép.
– Cha mẹ ly dị hoặc chia sẻ quyền chăm sóc con cái.
– Được giao nhiệm vụ quá nặng nề hoặc không phù hợp, chẳng hạn như phải chăm sóc cha mẹ.
– Không được cung cấp thức ăn hoặc nơi cư trú an toàn từ cha mẹ.
– Bị bỏ rơi, tức là người chăm sóc bỏ đi để lại bạn một mình trong thời gian dài mà không có ai trông coi.
– Bị xúc phạm lời nói, gọi tên xấu hoặc chê bai tính cách của bạn cố ý.
– Phá hoại đồ dùng cá nhân của chính mình hoặc người khác.
– Gặp tai nạn ô tô hoặc các sự kiện gây tổn thương nghiêm trọng khác.
LÀM VIỆC VỚI ĐỨA TRẺ BÊN TRONG LÀ GÌ?
Làm việc với đứa trẻ bên trong đề cập đến quá trình tiếp xúc, thấu hiểu, an ủi và chữa lành phần tâm hồn nguyên sơ của chính bạn. Đứa trẻ này biểu tượng cho phiên bản ban đầu của con người bạn khi mới chào đời, chứa đựng khả năng trải nghiệm những điều kỳ diệu, niềm vui, sự ngây thơ, nhạy cảm và tinh thần vui chơi.
CÁC DẤU HIỆU CHO THẤY BẠN CÓ MỘT ĐỨA TRẺ BÊN TRONG ĐANG BỊ THƯƠNG
– Bạn thường có xu hướng muốn làm hài lòng tất cả mọi người và gặp khó khăn trong việc nói “không”.
– Bạn là người hay nổi loạn, cảm thấy sống thực sự khi có xung đột hoặc cố gắng tránh xung đột bằng mọi giá.
– Bạn thường tích trữ đồ đạc và khó lòng buông bỏ.
– Bạn cảm thấy tội lỗi khi tự mình đứng lên đòi quyền lợi.
– Bạn hay tự phê bình bản thân vì cảm giác thiếu sót hoặc yếu kém.
– Bạn có tính cứng nhắc, cầu toàn và khó thích nghi.
– Bạn thường cảm thấy mình thiếu tự tin và không phù hợp.
– Bạn cảm thấy xấu hổ khi thể hiện những cảm xúc mạnh như buồn hoặc giận dữ.
– Bạn không hoàn toàn tin tưởng mọi người, kể cả chính bản thân mình.
– Bạn có thói quen nghiện một thứ gì đó.
– Bạn chưa từng cảm thấy gần gũi hoặc thân thiết với cha mẹ của mình.
– Nỗi sợ lớn nhất của bạn là bị bỏ rơi, khiến bạn cố gắng giữ gìn các mối quan hệ bằng mọi giá.
– Bạn cảm thấy lo lắng về người khác và thường tránh tiếp xúc xã hội.
LÀM VIỆC VỚI ĐỨA TRẺ BÊN TRONG BẠN
Việc học cách làm việc với đứa trẻ nội tâm không nhằm mục đích trở lại trạng thái trẻ con, mà để kết nối lại với phần ngây thơ nguyên sơ trong bạn. Tất cả chúng ta đều có khả năng trải nghiệm sự trong sáng ban đầu – khi nhìn thế giới qua ánh mắt mở rộng và kỳ diệu.
Giao tiếp với đứa trẻ bên trong bạn
Hãy nói những lời yêu thương và khích lệ, chẳng hạn như:
"Tớ yêu cậu."
"Tớ đang lắng nghe cậu."
"Tớ xin lỗi."
"Cảm ơn cậu."
"Tớ tha thứ cho cậu."
"Tớ sẽ luôn bên cạnh và giúp đỡ cậu."
"Tớ vui khi cậu ở đây."
"Tớ muốn dành thời gian cho cậu."
"Tớ muốn biết những suy nghĩ và cảm xúc của cậu."
"Không sao nếu cậu cảm thấy buồn hay sợ hãi."
"Cậu có quyền nói 'không'."
"Tớ tin cậy vào cậu."
"Tớ sẽ bảo vệ cậu."
Hãy xây dựng thói quen trò chuyện với đứa trẻ nội tâm của mình. Ngoài ra, bạn có thể viết nhật ký bằng cách đặt câu hỏi cho đứa trẻ trong lòng và ghi lại câu trả lời để hiểu rõ hơn về chính mình.
Bạn có thể viết một bức thư gửi đứa trẻ bên trong của mình, và cũng có thể nhận được thư phản hồi từ chính đứa trẻ đó.
Thư giãn nhìn lại những bức ảnh thời thơ ấu của bạn
Hãy dành thời gian xem qua các album ảnh cũ để hồi tưởng về diện mạo của bạn khi còn nhỏ. Để những hình ảnh này in sâu trong trí nhớ, vì chúng sẽ hữu ích trong quá trình làm việc với phần nội tâm của bạn. Bạn cũng có thể đặt những bức ảnh này gần giường ngủ, trong ví hoặc quanh nhà để nhắc nhở bản thân về sự hiện diện của đứa trẻ trong bạn.
Tái tạo hoạt động yêu thích của bạn thời bé
Ngồi xuống và nghĩ về những sở thích thời nhỏ của bạn, như trèo cây, chơi với khối gỗ hay gấu bông. Dành thời gian để thực hiện những hoạt động này.
Hoạt động này giúp tôi nhận thức rằng nhiều người đã kết nối với các khía cạnh của bản thân mà họ chưa từng biết đến khi trưởng thành. Khám phá này thật sự mang lại sự thay đổi tích cực trong cuộc sống. Điều quan trọng là duy trì thói quen “giờ chơi” này và chấp nhận bất kỳ cảm xúc nào xuất hiện, dù là rối rắm hoặc buồn tẻ. Ban đầu, cảm giác hơi ngớ ngẩn là điều bình thường, nhưng bạn cần giữ thái độ mở lòng.
Bắt đầu một hành trình nội tâm
Đối với những người mới bắt đầu, tôi khuyên nên tập trung vào hai loại hành trình nội tâm: một là qua thiền định, hai là qua hình dung.
Trước khi bắt đầu những hành trình này, hãy đảm bảo bạn đã chuẩn bị tốt các hoạt động trước đó của mình.
Hướng dẫn tiến hành một cuộc hành trình thiền định:
Liên kết với đứa trẻ bên trong thông qua thiền định là một quá trình tĩnh lặng: chỉ cần thở sâu, thư giãn, để bản thân quan sát suy nghĩ và đặt câu hỏi. Ví dụ, “Khi nào lần đầu tiên cậu gặp phải trải nghiệm đau thương đó?”
Đứa trẻ bên trong có thể sẽ quyết định chia sẻ hoặc giữ bí mật câu trả lời. Hãy kiên nhẫn, yêu thương và chấp nhận quá trình này. Bạn có thể muốn lặp lại câu hỏi nhiều lần nếu không có điều gì đặc biệt xuất hiện trong tâm trí. Thời gian thực hiện có thể từ vài phút đến hơn một giờ.
Lời khuyên – Để thành công trong hành trình thiền định với đứa trẻ bên trong, bạn cần có kinh nghiệm thiền định vững chắc. Việc học cách quan sát suy nghĩ của chính mình thường đòi hỏi thời gian luyện tập dài, do đó, nếu bạn chưa quen với thiền, có thể sẽ gặp khó khăn trong hoạt động này.
Cách thực hiện hành trình hình dung:
Để kết nối với phần trẻ nhỏ bên trong bạn qua hình dung, bạn cần tạo ra một không gian an toàn. Đầu tiên, hãy tưởng tượng một khu vườn đẹp hoặc bất cứ địa điểm nào khiến bạn cảm thấy yên tâm. Sau đó, bạn có thể mời đứa trẻ nội tâm của mình bắt chuyện.
Dưới đây là các bước thực hiện:
Thư giãn cơ thể, nhắm mắt lại và thở sâu để làm dịu tâm trí.
Hãy hình dung mình đang đi xuống một chiếc cầu thang.
Ở cuối cầu thang là nơi trú ẩn hoặc khu vực an toàn của bạn, nơi bạn cảm thấy mạnh mẽ, an toàn và được bảo vệ.
Dành một ít thời gian để cảm nhận về nơi này, bao gồm hình dạng, mùi hương và âm thanh ở đó.
Khi đã quen thuộc, tưởng tượng đứa trẻ nội tâm bước vào qua một cánh cửa hoặc dòng thác.
Ôm lấy đứa trẻ và làm cho nó cảm thấy như về nhà.
Khi cảm thấy sẵn sàng, đặt câu hỏi cho đứa trẻ, ví dụ như “Lần đầu tiên cậu cảm thấy buồn hoặc sợ hãi là khi nào?”
Chờ đợi phản hồi từ phía họ.
Hãy thể hiện sự trân trọng, cảm ơn và xác nhận ý nghĩa của họ đối với bạn.
Nói lời tạm biệt và chia tay.
Rời khỏi không gian đó và đi lên cầu thang để trở lại trạng thái tỉnh thức bình thường.
Những bước này khá đơn giản nhưng cung cấp hướng dẫn rõ ràng về cách hình dung và kết nối với phần trẻ nhỏ bên trong của bạn.
Khi còn nhỏ, chúng ta có cách nhìn nhận thế giới khác biệt so với khi trưởng thành. Do đó, nhiều điều mà ta nghĩ rằng sẽ không gây tổn thương cho mình khi còn nhỏ có thể để lại những vết sẹo tâm lý. Chính vì vậy, việc tránh đưa ra giả thuyết hoặc phỏng đoán về đứa trẻ bên trong của chính mình là vô cùng quan trọng.
Hơn nữa, tôi muốn nhấn mạnh rằng các bài tập này không nhằm mục đích thay thế các phương pháp trị liệu chuyên nghiệp. Trong trường hợp từng bị lạm dụng tình dục, lạm dụng cảm xúc nghiêm trọng hoặc mắc các bệnh lý tâm thần, việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý là điều cần thiết. Những nội dung này chỉ mang tính chất bổ sung. Cuối cùng, nếu bạn cảm thấy bất kỳ cảm xúc kỳ lạ hoặc quá tải nào khi thực hiện các lời khuyên dưới đây, hãy ngưng ngay lập tức và tìm đến sự giúp đỡ của nhân viên tư vấn có trình độ trước khi tiếp tục.
